Ik ben niet eens een bestsellerauteur, maar toch bezit ik stapels foto???s van mezelf. Attente fotografen stuurden ze mij op nadat zij hun werk hadden gedaan en de foto terecht was gekomen waar hij terecht moest komen: in een krant of een tijdschrift. Gedurende een paar decennia schreef ik een boek per jaar en telkens opnieuw wilden alle kranten een nieuwe foto. Gemaakt door hun eigen fotograaf natuurlijk. Goede tijden voor persfotografen waren dat!

       Beschouw ik die foto???s als ???zelfportretten???? Wel, ja, ??? ontegensprekelijk ben ik het op die foto???s, ik herken mezelf. Het zijn portretten van mij, die ik echter niet zelf heb gemaakt. Het zijn geen, wat men tegenwoordig selfies noemt. Het portret is door een fotograaf gemaakt, wiens vak portretten maken is. Hij maakt het portret in opdracht.

       Zo???n portret van ???mij??? ervaar ik als een portret van een ???hij???. Voor mij is het een soort ballast die hoort bij het schrijverschap. Zoals het geven van interviews, het presenteren van een nieuw werk, het deelnemen aan fora, het voorlezen uit eigen werk. Ik probeer al die dingen zo goed mogelijk te doen. Het heeft niets met het schrijven, de schrijver, de literatuur te maken. Maar het hoort erbij. Dat is niet altijd zo geweest, althans voor de schrijversportretten. Van vele schrijvers uit vorige tijden bestaan nauwelijks of geen afbeeldingen. Boeken uit voorbije decennia werden gelezen (en verkocht) zonder het beeld van de schrijver op de cover afgedrukt.

       Voor mij zijn die portretfoto???s een soort ruis die ik altijd als een noodzakelijke last heb beschouwd. Een aantal van die dingen doe je pro deo; ze leveren dan ook andere nevenactiviteiten op die dan wel worden gehonoreerd. Het lijkt soms alsof er meer tijd in moet worden ge??nvesteerd dan in het schrijven zelf. 

       De fotografen mogen me als model om verschillende en erg eenvoudige redenen. Ik draag meestal een pak en een hemd met stropdas. Dat doen politici natuurlijk ook. Maar ik draag ook nog een hoed en ik rook sigaren. Beide kenmerken inspireren hen. Vooral dan de rook van de sigaar, die zo mooi in een lichtstraal kronkelt. Daar krijgen de fotomensen nooit genoeg van! Ze mogen me ook nog als model omdat ik gewillig ben. Dat geldt niet voor al hun modellen. Terloops vertrouwen ze me wel eens toe dat ze een hekel hebben aan sommige van mijn collega???s; het soort schrijvers dat er een hekel aan heeft gefotografeerd te worden. 

       Nu ja, ik mag fotografen ook niet bijzonder. Maar ik heb met hen te doen omdat ze een niet makkelijk beroep uitoefenen. Er wordt een afspraak gemaakt tussen twee mensen, liefst op een ???interessante??? locatie. Daarmee bedoelt de fotograaf, bij je thuis. Gelukkig vragen ze me zelden om aan de schrijftafel het ???schrijven van een boek ??? te simuleren. Wat hebben die twee mensen met elkaar te maken? Niet zo heel veel. Meestal heeft de man die de foto???s maakt mijn boeken niet gelezen. De toevallige opdracht wil dat we samen iets moeten tot stand brengen: een beeld.

Het vervolg van deze tekst lees je in de papieren versie van DW B 2015 2.