Op deze pagina's is het archief van DW B terug te vinden. Voor de actuele website ga naar: http://www.dwb.be

Heel het aardsche lichaam oestert

Verschenen in: Clubsandwich

Verveeld hing ik over de reling van het schip en keek naar het stollen van de oceaan. Het water dat eerst nog zilverachtig tegen de boeg opspatte en als een fijne nevel rond de boot zweefde, werd gedurende de reis steeds vlokkiger. Lobbig patste het op de huid van de zee, alsof de eeuwenlange blootstelling aan licht en lucht de oppervlakte had ingedroogd, er een schil op had gevormd die de golven opsloot en in een logge massa veranderde. De wind boetseerde er organische vormen in.
      
De stuurman, die naast me stond, vertelde dat er in werkelijkheid ontelbare poliepen om ons heen zwierven: glasachtige, weke organismen met een iets grotere dichtheid dan het water. Hij wees me de verschillende soorten aan en noemde namen die me onaards in de oren klonken: pneumatofoor, dactylozo??de, gastrozo??de, gonozo??de. Losse atomen, zei hij, in de vorm van monden, magen, geslachten en tentakels. Ze zijn de rand van een onmetelijk groot lichaam en worden maar door ????n verlangen beheerst: zich met elkaar in de kern daarvan te versmelten. Als u geduld hebt, zult u de vastere vormen nog waar kunnen nemen.
      
Urenlang bleef ik ingespannen naar het water staren, maar er leek niets te gebeuren. Alleen de glinstering van de golven had door de schemering een blauwpaarse gloed gekregen. Ik besloot naar mijn hut te gaan, want spoedig zou het te donker zijn. Toen ik me van de reling afwendde, stond de stuurman weer naast me. Met een knik naar de oceaan zei hij dat het schijnsel erop wees dat we in de dichtere delen van het lichaam waren aangekomen. De afzonderlijke poliepen hebben zich hier al voorzichtig met elkaar verkleefd, vertelde hij: mond aan maag aan geslacht aan tentakel. Als kleine cellen trekken ze samen verder. De blauwe gloed die u ziet, is afkomstig van de pneumatofoor, die zich aan de top van de verticale streng bevindt: hij leidt de dans. Onder hem heeft de dactylozo??de zich genesteld. Met zijn enorme tentakels sliert hij door het water om prooidieren te zoeken en hen met zijn gif te verlammen. Naast hem leeft, als een franje van parels, de gastrozo??de, die zich over het gevangen dier ontfermt, het verteert en over de anderen verdeelt. Tussen hen in troont de gonozo??de, eeuwig zwanger van nieuwe poliepen.
      
De stuurman zweeg om naar het gewoel in het water te kijken. Physalia physalis, mompelde hij, zo wordt dit stadium vaak genoemd door mensen die denken dat het zelfstandige dieren zijn die zich uit het geheel zouden kunnen bevrijden, maar eigenlijk zijn ze al met elkaar verbonden in dezelfde drang om in elkaar te verdwijnen. Verder dan dit stadium zullen we niet gaan; we blijven op ruime afstand van het hart om onszelf niet in verlokking te brengen. Het verlangen is daar zo groot dat het zich meester van ons zou kunnen maken en we niets liever zouden willen dan te worden meegezogen.
      
Hij liep naar de stuurhut en terwijl hij een bleek licht ontstak, boog ik me over de reling, vastbesloten om toch zoveel mogelijk van het schouwspel in me op te nemen. Toen ik niets meer zag en me alleen nog op mijn oren kon verlaten, meende ik in de verte een geluid te horen: het geworstel van iets ontzaglijk groots, alsof honderden walvissen zich met al hun kracht steeds weer boven het water wisten te verheffen, om er met donderend geraas in terug te vallen. Een grotesk beeld dat alleen mijn onvermogen kan verhullen om me werkelijk een voorstelling te maken van dat pandemonium, die immense orgie van waterlichamen waarin ziedende pneumatoforen blindelings op elkaar inbeuken in hun drang om samen te smelten, tentakels elkaar in wurggreep omhelzen, gulzige magen zich vullen met gulzige magen en uitzinnige geslachten ordeloos gezwellen baren zonder vorm.

 


Lees voort in DW B 2012 2.