Het zorgvuldige fotografische kader van Van den Berghe maakt de mise-en-scène zelf zichtbaar, en verschuift de focus van wat we geacht worden te zien naar de context en hoe ons iets wordt getoond. Onmiskenbaar verwijzen deze technieken van presentatie en manipulatie naar collectieve, historische modellen als het altaar of het tribunaal, en naar formele strategieën van symmetrie en monumentaliteit, om datgene wat als waardevol wordt beschouwd te vatten, te bewaren en te sacraliseren. Ik las ergens dat monstrans – dat doorklinkt in ‘demonstratie’ – van het Latijnse monstrare stamt, dat ‘laten zien’ betekent.
       In die zin is het werk van Van den Berghe behoorlijk zelfreflexief, omdat het hem niet om de afbeelding te doen is, maar om het beeld in het beeld, tot het claustrofobische toe. Meteen ook een verwijzing naar het medium fotografie, dat toch in grote mate verantwoordelijk is voor die eindeloze spiegelzaal van beelden waarin we ons bevinden, als gevangenen van wat we zien – zoals Andy Grundberg onze postmoderne conditie beschrijft in Crisis of the Real.

‘Residence’ toont het atelier van de kunstenaar. De lege ruimte is tegelijk de sokkel voor het kunstwerk: een wit vlak. Is de kunstenaar degene die de leegte openhoudt, vooral de afstand tot de dingen in kaart brengt? Hier komt de onzekere grens tussen kunst en leven in beeld: de spanning tussen hoe iets er voor de buitenwereld uit moet zien (de intentie) en de beslapen matras van de kunstenaar met het schapenvachtje (de biografie). De trigger in deze bedrieglijk afstandelijke beelden van Van den Berghe zit voor mij precies in dat bevreemdende hors catégorie: het ongrijpbare dat verdwijnt in onze pogingen om de werkelijkheid te beheersen, in de schaduw op de muur in het Pergamonmuseum, in de zachte, warme hartenklop van de gemonsterde duif, die – we maken ons geen illusies – immer terugkeert naar de hand die haar voedt.

Meer info: www.benvandenberghe.com

Keuze en tekst: Inge Henneman (FotoMuseum Provincie Antwerpen)
Vormgeving: Luc Derycke