Op deze pagina's is het archief van DW B terug te vinden. Voor de actuele website ga naar: http://www.dwb.be

Sie verlassen den amerikanischen Sektor

Verschenen in: Mijn Amerika
Auteur: Erwin Jans


Ik schrijf het niet zonder enige g??ne, maar ik heb een foto waarop ik aangekleed sta als een Amerikaanse soldaat. Wat alles nog ongemakkelijker maakt, is dat ik de foto niet kan afdoen als een jeugdzonde. Het is geen verkleedpartij voor carnaval of voor een rollenspel tijdens een of ander zomerkamp. Niks van dat alles. De foto is enkele jaren geleden genomen door mijn broer in het huis van mijn ouders te Mopertingen. Hij zit ergens veilig opgeborgen in een van de vele fotoalbums die mijn moeder zorgvuldig bijhoudt. Zonder deze bekentenis zou nooit iemand ervan geweten hebben. Wat is het dan dat me dwingt tot deze publieke biecht? Het gevoel van g??ne? Grijp ik deze gelegenheid aan om me openbaar te verantwoorden voor dit moment van absolute en onbegrijpelijke zwakte? Een soort van catharsis, pijnlijk en beschamend, maar uiteindelijk helend? Waarom heb ik geposeerd in het uniform van een Amerikaanse soldaat? En dat als volwassene in het volle besef van mijn daden! Sleeping with the enemy! Een Palestijnse sjaal of een indianentooi zou wellicht even idioot zijn geweest, maar op zijn minst politiek correcter, in elk geval aanvaardbaarder. Waarom deze onverbloemde sympathie voor G.I. Joe? Waarom deze handreiking naar het icoon bij uitstek van het mondiale kapitalisme, het neo-imperialisme, de Nieuwe Wereldorde, Empire? Verbazing. Twijfel. En g??ne dus. Het pijnlijkste is misschien dat ik moet toegeven dat ik er helemaal niet slecht uitzie als Amerikaanse militair! Het is ongetwijfeld een van mijn betere portretten! Bijzonder belastend materiaal voor een voormalig gewetensbezwaarde. Maar de foto is er. Ik kan er niet onderuit: als ik iets over ???mijn Amerika??? wil zeggen, dan moet ik het over die foto hebben. In elk geval over wat tot die foto heeft geleid.
       Niet dat ik mijn verantwoordelijkheid hier wil ontlopen, maar eigenlijk is het de schuld van mijn ouders. En misschien moet ik mijn beschuldigende vinger nog een generatie verder uitstrekken, naar mijn grootouders van beide kanten. Uiteindelijk zijn zij het die ervoor hebben gezorgd dat zowel mijn vader als mijn moeder geboren werden in 1936. Ze waren vier jaar oud toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak en bijna acht toen de geallieerde troepen zich op de stranden van Normandi?? wierpen. Maar het verhaal van de foto is iets later begonnen: om precies te zijn op 7 september 1944. Toen werd Mopertingen, waar mijn beide ouders op enkele honderden meters van elkaar woonden, bevrijd door de Amerikaanse 2nd Armored Division ???Hell on Wheels???. Die bevrijding ging niet zonder slag of stoot want de Duitse weerstand rond het Albertkanaal was bijzonder hevig. De Amerikaanse soldaten werden bij de inwoners van Mopertingen ondergebracht. Zo ook bij mijn grootouders. De terugtrekking van de Duitsers, de gevechten en beschietingen in de buurt, de aanwezigheid van de Amerikaanse soldaten, hun uniformen, hun legermateriaal, hun taal, de genereus uitgedeelde chocolade en chewinggum: dat alles moet op het jongetje van acht dat mijn vader toen was zo???n overweldigende indruk hebben gemaakt, dat hij er bijna zestig jaar later als lid van een herdenkingscomit?? mee voor gezorgd heeft dat er nu in Mopertingen op de weg naar Tongeren. een gerestaureerde Shermantank staat als onderdeel van een oorlogsmonument.
       Ook mijn moeder draagt een Amerikaanse erfenis met zich mee en wel in de vorm van een lied dat zij leerde op de knie van een Amerikaanse soldaat. Dat lied staat in onze familie bekend als ???leidepisteldaan???. Ik heb het mijn moeder talloze malen, niet zonder trots, op familiefeestjes horen zingen: ???leidepisteldaan??? was een begrip. Pas veel later heb ik begrepen dat die vreemde klankenbrij die ik sinds mijn kinderjaren ken eigenlijk lay that pistol down betekent. En het heeft nog jaren geduurd voordat ik op het idee kwam om deze woorden te googelen. Ik stootte vrijwel onmiddellijk op een lied van countryzanger Al Dexter dat ???Pistol Packin??? Mama??? heet en dat als volgt gaat:

       Drinking beer in a cabaret and was I having fun
       Until one night she caught me right and now I???m on the run.
       Lay that pistol down, babe, lay that pistol down.
       Pistol packin??? mama, lay that pistol down.

       She kicked out my windshield, she hit me over the head.
       She cussed and cried and said I lied, and wished that I was dead.
       Lay that pistol down, babe, lay that pistol down.
       Pistol packin??? mama, lay that pistol down.

       Drinking beer in a cabaret and dancing with a blonde.
       Until one night she shot out the light ??? BANG! That blonde was gone.
       Lay that pistol down, babe, lay that pistol down.
       Pistol packin??? mama, lay that pistol down.

       I???ll see you every night, babe, I???ll woo you every day.
       I???ll be your reg???lar daddy, if you put that gun away.
       Lay that pistol down, babe, lay that pistol down.
       Pistol packin??? mama, lay that pistol down.

???Pistol Packin??? Mama??? was een grote hit in Amerika in 1943. Datzelfde jaar al werd het lied, met evenveel succes, gecoverd door Bing Crosby & The Andrews Sisters. Gene Vincent maakte er in 1960 een stevige rockversie van met veel saxofoongeweld. Ook iconen als Frank Sinatra, Dean Martin, Bill Haley en Glenn Miller namen het nummer op. Volledigheidshalve en voor de kenners vermeld ik ook nog de versies van Jimmie Rodgers, Boxcar Willie, Jo Anne Castle, Snooky Pryor, Albert Ammons, Roy Rogers, The Pied Pipers, Jack Mudurian, Hardrock Gunter, Adolph Hofner and the Pearl Wranglers, Swingville All-Stars, The Country Rockers, Johnny Dennis Sextet, Hoyt Axton, New Duncan Imperials, Carmen Mastren & Ray McKinley, Leonard Gaskin, Good Old Boys. En de versie van mijn moeder ???


Lees meer in Mijn Amerika.